حضرت امام حسن مجتبی  (ع) درباره ی قرآن فرمود:

از این دنیا هیچ نمانده است جز این قرآن، پس قرآن را پیشوای خویش سازید تا شما را راهنمایی نماید .

نزدیکترین کس به قرآن، آن است که به کارش بندد هر چند قرآن را به سینه نسپرده باشد، و دورترین کس آن است که به کارش نبندد هر چند قرآن بخواند .   الرّوائع المختارة ، ص 331

قال الحسنْ(ع): إذا اضرّت النّوافل بالفریضة فارفضوها . تحف العقول،ص 236

امام حسن (ع) فرمود : اگر مستحبّات به واجبات آسیب رساندند، رهایشان کنید . 

قال الحسن (ع): لقضآء حاجة اخ لی فی الله ، احبّ إلیّ من اعتکاف شهر.  تاریخ مدینة دمشق  ج 13.ص 247

امام حسن (ع) فرمود : نزد من، برآوردن نیاز یک برادر مسلمان بهتر از یک ماه اعتکاف است . 

قال الحسن (ع): إنّ احْسن الحسن الْخلق الْحسن .  (الخصال : ج 1،ص 17.)

امام حسن (ع) فرمود : بهترین نیکی، نیک به خلق است . 

قال الحسن (ع): هلاک النّاس فی ثلاث : الکبر،و الحرص ، الحسد .فالکبر هلاک الدّین و منه لعن ابلیس ، و الْحرْص عدوّ النّفْس و منه اخرج آدم من الْجنّة ، و الْحسد رائد السّوء و منه قتل قابیل هابیل .  مطالب السوول ص 242و نور الابصار ص 11

امام حسن (ع) فرمود : هلاکت مردمان در سه چیز است : تکبّر ورزیدن، آزمندی کردن و حسادت نمودن .

تکبّر دین را تباه می کند و ابلیس را تکبّر به لعنت کشانید، آزمندی دشمن مردمان است و آدم را هم او از بهشت بیرون راند، و حسدموجب زشتکاری است و از حسد بود که قابیل هابیل را کشت . 

طریحی (رحمه الله)در کتاب (مجمع البحرین ) می گوید : از طریق شیعه و سنّی روایت شده است که پیغمبر اکرم (ص) و امیر المومنین (ع) هر کدام به امام حسن و امام حسین (ع) می فرمودند :

بأبی أنت و أمّی . پدر و مادرم فدای شما.            مجمع البحرین  1/44

روایت شده است که آن حضرت (ع) در مجلس رسول خدا (ص) حاضر می گشت در حالی که هفت سال بیشتر از سن شریف نگذشته بود وحی الهی را از لب های مبارک پیغمبر اکرم (ص) می شنید و آن را حفظ می کرد و وقتی به خانه برمی گشت آنچه را حفظ کرده بود برای مادرش صدیقه کبری (ع) بازگو می کرد،که گاهی علی (ع) نزد حضرت زهرا (ع)می آمد کلمات تازه ای از قرآن و وحی را از او می شنید، تااز آن حضرت سوال فرمودند که اینها را از کجا نقل می کنی ؟ عرض کرد از فرزندت حسن (ع) .

روزی علی (ع)در خانه پنهان گشت تا این که امام حسن(ع) وارد خانه شد و می خواست کلمات نورانی وحی الهی را که شنیده بود بازگو کند ولی نتوانست مثل گذشته صحبت کند بلکه به لرزه افتاد و کلماتش در هم شد و مادرش حضرت زهرا(ع)تعجب کرد .

امام حسن (ع) عرض کرد: فلا تعجبین یا امّاه، فإن کبیرا یسمعنی و استماعه قد أوقفنی .

ای مادر! تعجب نکن گویا امروز شخصی بزرگی به گفتار من گوش می دهد و شنیدن او مرا از تکلم باز داشته است آن گاه علی  فرزند دلبندش را بوسید .

ابن شهر آشوب در کتاب مناقب می گوید: امام حسن (ع) چنین بود که هر گاه وضو می گرفت بندهای بدنش می لرزید و رنگ مبارکش زرد می شد، وقتی علتش را از آن حضرت سوال کردند ،فرمود : (حقّ علی کلّ من وقف بین یدی ربّ العرش أن یصفر لونه و ترتعد مفاصله) .

سرانجام آن حضرت بدست همسرش جعده دختراشعث کندی که ازمشوقان وحامیان شهادت امیرالمومنین (ع) بود، با دستور وتطمیع معاویه ابن ابی سفیان با زهر به شهادت رسید .

فرزند دیگر اشعث نیز درلشگریان یزیدابن معاویه درکربلا به جنگ امام حسین(ع) قیام نمود .

  اعلان خطر-2   

4- تغییرات اجابت مزاج :اجابت مزاج یاهمان دفع مدفوع به شکل طبیعی یکی ازفعالیت های مهم درادامه حیات ونشانه مهم سلامتی موجودات زنده می باشد که هرگونه تغییرآن می تواندعلامت شروع یک بیماری تلقی شود .

دفع خون همزمان بادفع مدفوع، دفع خون بعدازمدفوع به شکل قطره قطره یاخون وسیع وروشن، تغییرات رنگ وشکل وقوام مدفوع، تغییر درتعداد ودفعات اجابت مزاج، دفع ترشحات چرکی به شکل غیرارادی، وجود علائم همراه مانند درد وخارش مقعد، دل درد(به شکل ثابت وکولیکی) یا تنسموس(زورپیچ) ازتغییرات عمده اجابت مزاج می باشد .

شایعترین علل مراجعه افراد برای درمان بیماریهای اجابت مزاج اسهال ویبوست میباشند که اسهال بیشترموجب نگرانی ومراجعه سریع تر شده ومعمولا درمان نسبت به یبوست به موقع صورت می گیرد .

یبوست :عمل دفعی که به طوردائم با مشکل انجام (باالتماس)ودردفعات کم ویا به شکل ناقص صورت گیرد وبیشتر مبتلایان ازفشاربیش ازاندازه، سفتی مدفوع، احساس پری درقسمت تحتانی شکم وعدم تخلیه کامل شکایت دارند .

علل عمده یبوست :

1- عوامل اجتماعی – روانی مثل توجه بیش ازحدوالدین به دفع فرزندان، اهمیت وسواس گونه به نجاست وپاکی وگاهی تنبیح فرزندان، نیاز به جلب توجه درکودکان، مشغله کاری زیاد دربزرگسالان وبی توجهی به زمان دفع وبه تعویق انداختن آن ویا وسواس اجباری درافراد نسبت به دستشویی های اماکن ومعابرازعوامل عمده یبوست درافراد جامعه ماست . .                                                                                 

2- عوامل فیزیو لوژیکی مانند مصرف کم وناکافی فبیر دررژیم غذایی ومصرف بعضی داروها .

3- علل پاتولوژیکی(بیماریزا): الف- انسداد دردستگاه گوارش به خصوص کولون به علت تنگی های ناشی ازایسکمی، توده های خوش خیم وبد خیم، دیورتیکول والتهاب .

ب- اسپاسم(انقباض بیش ازحد) وآسیب اسفتگتر(دریچه) های ارادی وغیر ارادی مقعدوایجادفیشر(شقاق) وبواسیر(هموروئید) وفیسچول(مجرای عفونی)که دفع را با مشکل مواجه می نماید .

اختلال درکارکرد اعصاب دستگاه گوارش وبیماریهای غددوتحریکات عصبی ... نیز می تواند فرایند دفع را با مشکل مواجه نماید .

اسهال :دفع مدفوع به طورآبکی یا شکل نیافته به دفعات زیاد(معمولابیش ازسه نوبت درروز) وبیش از200گرم دردسی لیتر را اسهال می گویند که البته درمواردی ازاسهال کاذب وبی اختیاری مدفوع دفع کمتراز200 گرم داریم .

انواع اسهال :

1- اسهال حاد به مواردی که اسهال کمترازدوهفته ادامه یابدحاد می گویندکه 90درصد موارد آن علل عفونی داشته و10درصد بقیه به علل ایسکمی(اختلال خونرسانی دردستگاه گوارش) وموادسمی ... می باشد . 

2- اسهال پایدار به مواردی که اسهال بین 2تا4 هفته طول کشیده اطلاق می شود، که به علت آلودگی به انگل ژیاردیا ویا مصرف خودسر وطولانی مدت آنتی بیوتیکها ویا انسداد نسبی روده والتهابات گذرای روده ایجاد می شود .

3- اسهال مزمن به مواردی گفته می شوداسهال بیش از4هفته ادامه یابد ویکی ازمواردجدی بررسی علت اسهال واعلان خطر برای شناخت ودرمان بیماری اسهال است .

اسهال مزمن دربیشترموارد برخلاف اسهال حادغیر عفونی بوده وعلل زیادی می توانند عامل ایجادکننده یا تشدیدکننده این اسهال باشندکه به اختصارعبارتنداز :

- مصرف مسهل هادرطولانی مدت وتغییرات اسموتیک، مصرف الکل وسموم وبعضی داروها ، بعضی عفونت های باکتریایی، انسداد نسبی یابرداشت قسمتی ازروده، تومورهای خوش خیم وپولیپ ها وانواع تومورهای بد خیم روده، نقایص مادرزادی جذب الکترولیتها، علل التهابی، پرکاری تیروئید، آسیب ناشی ازپرتوتابی مکرر، اختلالات حرکتی دردستگاه گوارش، سندرم روده تحریک پذیر وعلل ساختگی مثل مونچازن وبولمیا(علل روانی ورفتاری) .

 تعییررنگ مدفوع  به رنگ قیر، دفع خون روشن(رکتوراژی)، تهوغ واستفراغ شدید، دل درد های ناگهانی وپیشرونده، تب بالا، افت فشار وایجاد منگی وسرگیجه وعدم تعادل وبروز شوک درکنارتغییر اجابت مزاج می تواند یک هشدارجدی وگاهی ازموارد اقدامات اورژانسی وفوری برای درمان باشد .   ادامه دارد... 

            د بااستفاده ازاصول طب داخلی هاریسون وهفته نامه پزشکی امروز

  اعلان خطر 

دروضعیت عادی زندگی گاهی علائمی ازعدم تعادل در سلامت افراد دیده می شودکه می تواند یک وضعیت قرمز یا خطرمحسوب شده، وشناخت و توجه به موقع این علائم ومراجعه به هنگام برای درمان سبب پیشگیری ازخطرات بعدی شده وتشخیص وودرمان را با وقت وهزینه ناچیز وکمترین عارضه به ثمرخواهدساند .

دراین مقال به تعدادی ازاین علائم که نیاز به توجه بیشتردارد اشاره خواهدشد،البته این بدان معنا نیست که افراددائم به دنبال نشانه های بیماری درخودبوده ووفکروذهن خودراهمواره معطوف یافتن بیماری درخود واطرافیانشان نمایند، چه این خودیک بیمارانگاری بوده وهمان افتادن دردیگ ازحول حلیم است ویک وسواس فکری خطرناک که درمان آن گاهی سخت ترازخطرناک ترین بیماریهای جسمی وروانی است .

1-تغییر وزن :یکی ازبهترین نشانه های سلامتی، ثبات وزن افراد ازشروع سن جوانی تابعداز میانسالی است .

 وزن تابعی ازفاکتورهای ژنتیک، شکل تغذیه، فرم ونوع موادغذایی مصرف شده وتعادل درمیزان کالری مصرف شده وانرژی مصرفی درفعالیت روزانه می باشد .

تغییروزن ناگهانی درجهت افزایش وکاهش وزن(به خصوص کاهش وزن) خارج ازبحث ژنتیک وفرم تغذیه می تواندیک اعلام واخطاربرای شروع یک بیماری باشد که انواع بیماریهای جسمی وروانی راشامل می شود.

اگرفردی درطی سالهای متمادی وزن ثابت داشته وتغییر وزن نداده است، حتی اگر کم بود وزن داردمهمترین فاکتورهای سلامت را داراست .

تغییر وزن نابه هنگام وبدون توجیه ومستمر درهرفردی که سن رشدونموراپشت سرگذاشته(درسن رشدنیزافزایش باید تابع یک نمودارمنطقی وتعریف شده باشد)می تواند یک اعلان خطرباشد که نیازبه برسی وتوجه دارد .

2- تب :تب یک نشانه افزایش فعالیت سیستم دفاعی بدن علیه عوامل معمولامهاجم(پاتوژن) می باشد، که البته درمواقعی سیستم شناسایی ودفاعی بدن اجزاء وبافتهای خودبدن را بیگانه ومهاجم تشخیص داده وعلیه آن واردواکنش دفاعی می گردد(دربیماریهای اتوایمیون) ویاگاهی افزایش دمای مختصردربدن را بدون بیماری داریم مثل هنگام مصرف بعضی داروهاویازمان تخمک گذاری(اوولاسیون) درنیمه دوره پریود خانم ها .

مواقعی فرد احساس افزایش دمادربدن رادارد، ولی باکنترل افزایشی مشاهده نمی شود که دراین مواقع حالت گرگرفتگی(فلاشینگ) به دلایل مختلف وجودداردوتب محسوب نمی شود .

دراکثرمواردبه علل مختلف: عفونتهای ویروسی، میکروبی وانگلی سیستم دفاعی بدن فعال وعلیه عامل مهاجم واردنبرد می شود وبدن باسیستم اعلان خطر فرد رامتوجه بیماری می نماید که یکی ازمهمترین نشانه های آن تب می باشد .

گاهی فرد بدون داشتن بیماری مشخص وواضح، بیش ازسه روز دچارتب بالا ومدام می گردد، که دراین موارد فردمبتلا برای برسی بیماریهای مخفی که نیازبه درمان جدی دارند اقدام نماید .

میزان دمای بدن بااندازه گیری زیرزبانی 37درجه وزیربغل(آگزیلاری) 36/5درجه سانتیگراد طبیعی محسوب وافزایش آن به بالاتراز 39/4نیازبه اقدام سریع ومراجعه به پزشک دارد، البته درافرادی که سابقه تشنج دارندباشروع تب باید اقدام عاجل صورت گیرد .

3- تغییرالگوی تنفسی :تعداد تنفس طبیعی دربزرگسالان 12تا20باردردقیقه که این تعداددرنوزادان نارس تا60ودرترم(رسیده) تا40نیز طبیعی می باشد .

درتنفس عادی یک دم عمیق وآرام وبازدم کامل راداریم که طی آن ریه فرصت تبادل اکسیژن به سمت خون وبافتهای بدن وتخلیه گازدی اکسید کربن ازبافتهاوخون را به سمت برونشها ودفع آن دارد، که درتنفس غیر عادی این فرایند مختل خواهدشد .

وجودفرمهای غیر طبیعی تنفس مثل :تنفس محدودکننده(رستریکتیو) که طی آن تعدادتنفس افزایش وحجم هوای ریه کاهش خواهدیافت، تنفس انسدادی که ازعضلات فرعی تنفسی استفاده، تنفس بریده بریده(گاسپینگ) که سرعت کم وحجم جاری متغیر است، تنفس بیوت که کوشش شدید یا زجردرتنفس داریم، تنفس شین- استوک که ابتداحجم هوای جاری افزایش وسپس کاهش خواهد یافت وتنفس کوسمول که طی آن تعداد وحجم هوای جاری افزایش وتنفس عمیق خواهدشد .

درتمام فرمهای غیر طبیعی ذکرشده ویااستفاده ازعضلات فرعی یا خستگی تنفسی وفرورفتن عضلات بین دنده ای درهنگام نفس کشیدن(دم)، مراحل تشخیص ودرمان باید به سرعت آغازگردد ...   ادامه دارد

 وجه تمایزانسان با دیگر جانداران، وجودقوه ناطقه وقدرت استنباط وتفکر است که درمجموع به عقل تعبیر شده وبزرگترین نعمت خداوند به بشرعقل اوست .

 عقل پیامبر باطنی هرانسانیست وهدف بعثت پیامبران مرسل ازابتدا (پیامبران ظاهری) تاکنون شخم زدن فکرو اندیشه ونمایان کردن دفینه های عقلی انسانهاست .

هرچیز که درمسیر زندگی وتکامل انسان موجب فراموشی وحذف این نعمت بزرگ اللهی گردد، خلاف جهت وسیر تکاملی انسان بوده وجایگاه عقلی وشرعی نداشته ومذموم است .

مستی یکی ازبزرگترین آفات عقل بوده ومی تواندبرای مدت کوتاه وگاه زمان مددیدی عقل را زایل وفکرواندیشه رادچارنقص وفردرا مستعد افکاروگفتاروکرداری نماید که جبران عواقب وخسارت آن سخت یا غیر ممکن باشد .

امیر مومنان علی(ع) :برعاقل است که خودرا ازمستی ثروت، مستی قدرت، مستی علم، مستی مدح ومستی جوانی نگه دارد، زیرا برای هریک ازاین ها بوی پلیدی است که عقل را می زداید ووقارراکاهش می دهد .            غررالحکم، ص66 

همانگونه که شراب موجب مستی وزوال عقل (افزون برآثارمخرب شدید جسمی) می گردد وفرد را مستعدرفتاروکردار وگفتار ناهنجار می نماید، مستی های متعددی درمسیر انسان چون سیاهچاله ای انسان راازنورهدایت بسوی سیاهی وجهل خودفرومی برند، حتی اگراین مستی، سرمستی ازعلم توحیدوعبادتی چون صوم وصلاه باشد .

یکی ازنشانه های انسان کم عقل افراط وتفریط وخارج شدن ازمدارمیانه روی واعتدال دراموری زنگی می باشد  مانند: درغم وشادی، درکلام وسخن گفتن، درکمک کردن یاطلب مساعدت ازدیگران، درتفریح وکار، درمعاشرت ورفت وآمد ...

همانگونه که افراط وتفریط یکی ازعلائم مهم کم عقلی است، خروج افرادعاقل ازمداراعتدال نیز موجب تباهی وزوال عقل خواهد شد وفرد را وارد سیکل وچرخه معیوبی خواه کرد که پایان وچشم اندازروشنی درآن قابل تصورنیست .

گاهی سنت حسنه وبسیارپسندیده ازدواج وسیله ای برای بدمستی وعیاشی وشکستن هنجارهای عقلی واجتمایی میشود ویادرمراسم عزاداری که سنت پسندیده ای است وسیله ای برای فخرفروشی وقدرت طلبی وبدمستی شده وسبب آزارواذیت عده زیادی ازبندگان خدامی گردد که هیچ مبنای عقلی وعرفی وشرعی ندارد  .

استفاده ازاصوات وحرکات وگفتاری که گاهی ازافراد مست ولایعقل متوقعیم نه ازصاحبان عقل واندیشه، آنهم درمراسم سالارشهیدان که یک عصاره وچکیده ناب ازرسالت تمام انبیاء می باشدوتمام عقول بشریت دربرابر آن زانوی ادب وسرتعظیم برخاک می سایند، آیا می تواندیک مراسم بزرگداشت واحیا کننده عاشورا ومروج مکتب ومرام حسین ابن علی(ع) باشد؟

مراسم وبزرگداشتی که پیام آوربلندترین فریادآزادی بشربوده واگرباعقل واندیشه وبه دورازافراط وتفریط باشد، قلب وجان همه آزادی خواهان وتشنگان عدالت رابه سوی خودجلب خواهدکرد، گاهی به شکلی برگزار می شود که گزارش وانعکاس صوتی تصویری آن سبب وهن وهتک حرمت وسرافکندگی دوستان ومحبین اهلبیت عصمت وطهارت خواهدشد .

امام کاظم(ع) :هرکس سه چیز را بربرسه چیزمسلط کند، گویابه نابودی عقل خودکمک کرده : اول کسی که نوراندیشه خودرا با آرزوهای درازتاریک کند، دوم کسی که رهاورد حکمتش رابا گفتاربیهوده محووزایل نماید، سوم آنکه نورپندآموزی را با خواهش نفسانی خویش خاموش سازد.        الکافی، ج1، ص17    

    کمی که بسیاراست    

رسول خدا (ص) فرمودند خداوند سه چیز را دوست دارد: کم حرفی، کم خوری وکم خوابی .

لقمان به پسرش فرمود: فرزندم !هرگاه معده پرشد اندیشه می خوابد، حکمت گنگ واندامها ازعبادت باز می مانند .

امیر مومنان(ع) فرمودند ابو جحیفه نزد پیامبر (ص) آروغ زد وحضرت فرمودند: آروغت را باز دارزیرا سیرترین افراد دنیا گرسنه ترین های روز قیامتند .                مفاتیح الحیات آیت الله جوادی آملی                                                                                

آنکس که اغلب زبانش خاموش است، عقل واندیشه اش همواره به هوش ودل وجانش به گوش است .

 آدمی بایدبیشتر ببیند وبشنود وتامل نماید، که هنگام تکلم حواس وادراک درحاشیه بوده وزبان میداندارمعرکه است، ومشکل زمانی مضاعف می شود که زبان پشتوانه ای ازاندوخته تفکر وادراک نداشته باشد که آنموقع بلای جان است   .

پرحرفی گاهی نشان ازپردردی است وگاهی نشان ازضمیر ناخودآگاه نادان، ومواقعی نیزعلامت بیماری روان که افراد دوقطبی درفاز مانیک(سرخوشی) خوداینگونه اند .

بهترین دستورتغذیه که سفارش علم الادیان است ومورد حمایت وستایش علم الابدان اینکه: تاگرسنه نشده اید بر سفره ننشینید وقبل ازسیر شدن دست ازطعام بردارید .

درافرادی که بیش ازنیاز وظرفیت معده غذا می خورند، معده آرام آرام بزرگتر شده وگرسنگی زودرس تر واین سیکل معیوب ادامه تاجایی که فردچندین برابر نیاز خودمصرف وبه دنبال آن چاقی ومشکلات متعددآن مثل دیابت زودرس، فشار خون، بیماریهای مفاصل واستخوان، افزایش شانس افسردگی واختلالات اعصاب وروان به سراغ فرد خواهد آمد ودرموقع هضم فشار مضاعف به معده وگوارش وارد شده ومیزان خون وانرژی بیشتری که نیاز فعالیتهای مهمتربدن بوده متوجه گوارش شده وکم کم تنبلی وسستی ورخوت فرد راازفعالیتهای لازم دیگر باز می دارد .

اگرفاصله وعده های غذایی رعایت نشود و قبل ازتخلیه غذای قبلی (کیموس معده) به خوردن بپردازیم وضعیت اسیدیته معده تغییر وتخلیه معده به دوازدهه و روده به تاخیر افتاده واحساس گرسنگی به موقع ایجاد نمی شود وبه اجبار ازسر سیری وبدون اشتهاء خوردن ادامه یافته ومعده دچارسنگینی وحالتی شبیه گندیدگی غذا درآن شده که با آروغ های مکرر وترش کردن وسنگینی ودرد ودرنهایت سوء هاضمه( Dyspepsia) مبتلا وآمار انواع بیماریهای گوارشی وغیر گوارشی مرتبط با گوارش بشدت افزایش یافته، ولذت خوردن به زحمت ورنج ورفع تکلیف بدل خواهدشد .

بطور معمول افراد در سن بزرگسالی نیاز به 5 تا8 ساعت خواب راحت دارند که درطی آن بدن انرژی لازم را برای فعالیتهای روزانه کسب خواهد نمود، به شرط آنکه خواب درمحیط مناسب وبه شکل عمیق وراحت باشد .

دربعضی بیماریها مثل بیماریهای اعصاب وروان، کم کاری تیروئید، ضعف جسمی بدنبال بیماریهای سخت وطاقت فرسا ... نیاز به خواب افزایش چشمگیر داشته وباید به این نیازتوجه شود .

درموارد زیادی خواب ازسر کسالت وبی کاری وبی برنامگی افزایش یافته که این افزایش وارد یک سیکل معیوب شده واحساس نیاز به خواب سیر صعودی خواهدداشت .

 چنانچه فرد درصدد اصلاح این روند برنیاید، بایدمنتظرابتلابه بیماریهای متعدد جسمی وروانی باشد، همانگونه که تنظیم برنامه زندگی ونظم وانظباط روزمره باانجام ورزش های مناسب ومداوم برای موارد زیادی ازاین بیماریها بهترین درمان یا کمک کننده به درمان است .

  گرگرفتگی پس ازیائسگی

احساس گرمای شدید منتشردرقسمت فوقانی بدن به مدت 30ثانیه تا5دقیقه که درپیرامون سن یائسگی خانمها ایجاد می شود .

کاهش هورمونهای جنسی زنانه ازسن یائسگی به بعد موجب افزایش بیماریها وعلائم متعددی ازجمله گرگرفتگی یا Flashing   خواهدشد .

 علائم شایع عبارتنداز:

کم حوصلگی، طپش قلب، سرگیجه یاسنکوپ، آشفتگی، خستگی، اضطرا ب ومشکلات تمرکز، دردماهیچه هاومفاصل وپریدن ازخواب شایع است ولی فشار خون در طی حمله تغییر چندانی ندارد .

علائم بیشتر درشبها بروز وگاهی فرد را از خواب بیدار می نماید، وفرکانس آن از چند بار در روز تا چند بار در سال متغیر است .

بروزعلائم با کاهش شدید هورمونهای جنسی زنانه که دراکثرزنان قبل ازآخرین قاعدگی شروع وبطور معمول در85 درصد مواردتایک سال ودرمواردی تا 5الی10سال ادامه خواهدیافت .

این عارضه شایعترین وناراحت کننده ترین علامت در دوران یائسگی بوده که به خصوص در خانمهای چاق سفید پوست ظهورحادتری دارد.

دربیماریهایی مثل : پرکاری تیرویید، اضطراب وتحریکات عصبی، بعضی تومورها، بیماری فئوکرموسیتوما، قطع الکل ومصرف بعضی داروها نیز این علائم مشاهده می شود .

درموارد مشکوک می توان با اندازه گیری هورمون FSH (افزایش این هورمون) سرم خون، تشخیص را تایید کرد .

درمانهای مختلفی بسته به وضعیت جسمی، روحی و وجودبیماریهای همراه دیگر برای درمان این علائم می توان شروع کردمانند:

 هورمون درمانی(استفاده ازانواع هورمونهای استروژن وپروژسترون)، استفاده از آگونیستهای آلفاآدرنرژیک، داروهای آرام بخش وضد افسردگیها ...

درمان به خصوص استفاده ازهورموندرمانی می تواندهمراه با عوارض متعددی باشد که باید حتما تحت نظر پزشک معالج وبا احتیاط کامل صورت گیرد .

                                                   با استفاده اززنان ومامایی دنفورث وorder دکتراکبر زاده پاشا

   تامل درطعام

مرحوم طبرسی در مجمع البیان نقل می کند:هارون الرشید طبیبی مسیحی داشت که به سبب مهارتش درطب معروف بود، روزی به یکی ازدانشمندان اسلامی می گوید من درکتاب آسمانی شما چیزی از طب نمی یابم ؟ .

اودر جواب گفت خداوندهمه دستورات طبی را در نصف آیه ای آورده "کلو وشربو ولا تسرفو، وپیامبر ما نیزطب را در این دستور خلاصه کرده: معده خانه همه بیماریها، وامساک سر آمد داروهاست وآنچه بدنت را عادت داده ای(ازعادات صحیح) آنرا ازاو دریغ مدار .

درآیه 168 سوره بقره ، آیه 31سوره اعراف، آیه 51 سوره مومنون، وآیه 81سوره طه خداوند"کلو" را به تنهایی ذکر ننموده بلکه بعد ازتوصیه به خوردن آنرا مقیدنموده است به :

1- پرهیزاز اسراف درخوردن وآشامیدن  2- خوردن حلال وپاکیزه  وپرهیزازتبعیت شیطان(دامی که آدم را ازروضه رضوان آواره بیابان نمود)  3-پاکیزه خوردن وعمل صالح  4- پاکیزه خوردن وپرهیزازطغیان وزیاده روی .

درسوره عبس آیه 24می فرماید :فلینظرالانسان الی طعامه " انسان به طعامش باتامل بنگرد" ، که این نگاه می تواند ازچند جهت منظور نظر باشد:

1- ازنظر بهداشتی عاری ازآلودگیهای ناشی ازعوامل بیماریزا وسموم است یانه ؟ .

بیماریها ی زیادی ازراه طعام (ORAL-FECAL) انسان را مبتلامی نماید که بعضی ازآنها در بدن مزمن شده وبرای سالهای متمادی سلامتی فرد را به مخاطره می اندازند .

2- میزان غذای مصرف شده مطابق با نیازبدن می باشدیانه؟ ، که معمولادرمصرف غذا افراط(دراکثرموارد) ویاتفریطمی نماییم .

- پرخوری، متنوع خوردن غذا به طور همزمان، بی موقع خوردن وعدم تقید به صرف غذا دروقت مقرر ، توجه نداشتن به دمای مناسب غذا، بدخوردن(نجویده ولومباندن غذا، بااسترس وعجله خوردن، عدم رعایت تطابق طبع غذا با مزاج فرد، دائم خوری چه به عنوان غذا ویا دسر وتنقلات) .

امروزه تنقلات متنوع ومضر با تبلیغات دلفریب ازانواع خوردنی های قندی مثل بستنی، چیپس، پفک، نوشیدنی ها تبدیل به جزء لاینفک زندگی افراد درهرسن وهرزمان ومکانی گردیده است که مشکلا بزرگی مانند بیماریهای گوارشی، افزایش بیماری قند وچربی وبه تبع آن بیماریهای قلبی وعروقی ومغزی واضافه وزن که خود سبب یامشددانواع بیماری های جسمی وروانی می باشد.

- عدم رعایت تعادل نوع ماده غذایی مصرف شده، که درسالهای اخیر مصرف چربیهاوکریوهیدراتها(به خصوص نوع مصنوعی کربوهیدرات) به شدت افزایش یافته وجای مصرف  پروتئینها واملاح راگرفته است . درقرآن نیز مصرف زیتون درکنار خرما ذکر شده وامروز ثابت شده که چربیها برای جذب شدن ازروده نیاز به قند دارند وبا توجه به کاهش فعالیتهای فیزیکی عموم جامعه، چاقی های مفرط وعوارض آن به سرعت درحال پیشرفت است .

- بعضی زندگی می کنند تابخورندولذت خوردن برای آنها ازاصول زندگی است ودر این امر هیچ تقیدی دررعایت بهداشت تغذیه ندارند(بهداشت جسمی وروحی) .

درجمله ای که منسوب به امام علی(ع)است می فرمایند:زندگی را برای خوردن مخواه، بلکه خوردن را برای زندگی بخواه.                دانشنامه احادیث پزشکی

3- غذای تهیه شده حلال است وازراه مشروع به دست آمده یانه ؟، ودر تهیه آن معیار های بهداشت روح وروان رعایت شده ؟

پیامبر(ص) فرمود: کسی که مال حرام می خورد وعبادت هم می کند، مانندکسی است که برآب ساختمان می سازد .                    عده الداعی ص302

پیامبر(ص) فرمود: مال حرام درفرزندان اثرمی گذارد .      اصول کافی ج 5 ص 124

حرمت وحلیت وضع شده درمصرف مواد غذایی علاوه بر وجوداثرات روحی، تاثیرات مهمی درسلامت جسم نیزبه همراه دارد، که موارد زیادی ازآن درعلم طب به اثبات رسیده است .

4- موقع تناول غذا بنگریم که این ماده مغذی چگونه ودرطی چه فرایندومراحلی ایجاد شده ومواد تشکیل دهنده آن چه بوده وجایگاه وفوائد مصرف آن چیست، ودر این تدبیر واندیشه هم برشناخت خودازخالق هستی بیفزاییم، وهم علم ودانش  خودرادرمجهولات بی پایان خلقت ارتقاع دهیم .

    استرس

استرس مجموعه ای ازفشارهای روانی است که انسان درزندگی خود لاجرم با آن مواجه خواهدشد، که این مجموعه می تواندعواملی ازتهدید های واقعی یا خیالی یا تغیرات مهم درزندگی باشد، ومعمولامدت زمان آن یک دوره 2روزه تا4هفته می باشد .

سطح بالایی ازاسترس برای مدت طولانی  وبدون کنترل می تواندرفته رفته فردرا فرسوده ومظرب وشکننده نماید .

باید بیاموزیم که چگونه دچاراسترس های بی مورد نشویم ودربرابر استرس های واقعی وناخواسته قدرت تحمل خود راافزایش، وتطابق وسازگاری رادر زندگی توام بااسترس تمرین نماییم .

علائم استرس :

طپش قلب، افزایش فشارخون، عرق سرد وسردی اندامها، افزایش تعداد تنفس، احساس ضعف وخستگی وگاهی سرگیجه ازنوع عدم تعادل وسیاهی رفتن چشمها، گوش به زنگ بودن وتکانهای ناگهانی، احساس گزگز اندامها، سردرد های دوره ای مقاوم به درمان معمولی، دندان قروچه درخواب وگاهی ناخود آگاه در بیداری، ترمور یا لرزش دستها ودردهای پراکنده عضلانی، مشکلات گوارشی (کاهش اشتهاء، تهوع، نفخ شکم، سوزش معده، یبوست واسهال متناوب یا همان روده تحریک پذیر)، مشکلات ادراری(کاهش حجم وافزایش دفعات وگاهی سوزش ادرار)، کاهش حافظه وتمرکزواعتمادبه نفس، تکراربعضی رفتارها مثل بازی با دکمه لباس ویا زدن روی میز کار، رفتارهای پرخاش گرانه ، بی نظمی درافکاروکرداروگفتار، راه رفتن بی هدف وحرف زدن زیرلب، احساس ناامیدی وافسردگی وناامیدی وبی خوابی وکابوس های شبانه ، که هرکدام ازموارد زیر به تنهایی یا باتعدادی ازعلائم درفرد ظاهرمی شود .

برای مقابله بااسترس یا فرارازآن راهکارهایی توصیه می شود که میزان بکاربستن وموفقیت افراد به قدرت وتوانایی هرفرد بستگی دارد  :

- درمواقع لزوم احساسات ونگرانیهای خودرا با افراد صمیمی ومورد اعتماد درمیان بگذارید .

- انتظارات را ازتوانایی های خود واطرافیان ومحیط زندگی خودواقع بینانه ترسیم نمایید .

- رابطه خودرا با دیگران به شکل قابل دوام، گرم وصمیمی نمایید .

- توجه به نمازودعاوارتباط مستمربا مبداءلایتناهی وتوکل همه جانبه ونگاه فراترازمادیات وصرف محاسبات بشری به امورجاری  ( افوض امری الی الله، ان الله بصیربالعباد)، وشرکت درامورمذهبی عمومی وفعالیت فرهنگی وخیریه برای کمک به دیگران .

-کمترکردن اوقات بی کاری وتنهایی، ومشغول شدن به امور منزل(گاهی ظرف ولباس شستن برای آقایان وخریدکاربیرون ازمنزل برای خانمهابرای تنوع) ومطالعه وبرنامه های سرگرم کننده بدون استرس( البته! نه بعضی فیلم ها وبازیها که خودیکی ازعلل استرس درجوامع شده اند) .

- انجام مستمر ومداوم تمرینات ورزشی که سبب سلامتی جسم ونشاط روان می باشد( ورزشهای سنگین بدون مقدمه وبعضی ورزشهای حرفه ای با تمرینات سخت گاهی خودعامل استرس می باشند) .

- عادت به پیاده روی وقدم زدن درمحیط های مفرح وآرام که البته با افراد هم سلیقه وهمپا دلنشین تراست .

- گوش دادن به موسیقی های آرام وپر محتوا که ایجاد انرژی، انگیزه، امید وشادابی می نمایندواحساسات مثبت ومحبت را درفرد تقویت می نماید .

- مصرف  مواد مخدروسیگا ومسکرات کمکی درغلبه براسترس نمی نمایند وتنها برای مدتی صورت مسئله را پاک می نمایند .

- تنفس عمیقی که 3ثانیه دم، 3ثانیه احتباس هوا و3ثانیه بازدم طول بکشد راتکرار کنید .

- انجام تمرینات کششی درهمه اندامهای بدن حتی عضلات صورت وتمرینات تمرکزی .

- توجه به خواب کافی درطی شبانه روزبه خصوص خواب کافی درشب درمحیطی آرام وراحت .

- انجام استحمام کافی وبه موقع وکوتاه با آب ولرم ومناسب وتوجه به نظافت وآراستگی ظاهر .

- درصورت ادامه استرس ازمصرف خودسرانه دارو پرهیزولازم است گاهی با درمانهای مشاوره ای ودرمواردی دارویی فرد را حمایت نمود، وعدم درمان مناسب وبه موقع استرس می تواند زمینه ساز بیماریهایی دیگری مثل افسردگی ، اختلال شخصیت وفوبیا(دوری گزینی)،بیماری وسواس واضطراب  گردد .

طرح مجدد تاریخ بعثت توسط برادرارجمندمان آقای عباسی آنهم دوباره با استنادات قبلی، وصرف اجتهادی دریک موضوع تاریخی، بدون اهمیت به منابع شیعی وحتی ترجیح اقوال علماء اهل سنت برموارد روایی شیعه، سبب شد تامطالبی نه ازخود(که علوم انسانی را چون علوم تجربی انگاشته ایم!؟)مطلبی را ازیک محقق حوزوی به سمع ونظر دوستان برسانیم، وباکمی تفحص بیشتر نظرات دیگری رانیز خواهید یافت: که پیامبر قبل ازآغازبعثت جهان شمول الهامات وادراکاتی ازجمله اجمال وحی را تجربه کرده بودند، وهرسال قرآن کامل را درماه مبارک رمضان دریافت(هم لفظ وهم معنا) که درسال آخرعمرشریفش دوباردریافت نمودو دانست سال آخرعمرشان است وگاهی قسمتی ازآیه نازل می شد وپیامبر می فرمودصبر کنید، تمام مطلب نازل نشده ومنتظر می ماند ، قطع نزول قرآن بعدازانزال زمان بعثت ... ودها مطلب دیگر دراین خصوص که جاداشت بیان شودتابه توانیم قضاوت مناسبی ازاین بحث بنماییم .

درسهایى از تاریخ تحلیلى اسلام جلد 2 صفحه 190 رسولى محلاتى

درباره تاریخ بعثت رسول خدا(ص)در روایات و احادیث‏ شیعه و اهل سنت اختلاف است و مشهور میان علماء ودانشمندان شیعه آن است که بعثت آنحضرت در بیست وهفتم رجب سال چهلم عام الفیل بوده،چنانچه مشهور میان علماءو محدثین اهل سنت آن است که این ماجرا در ماه‏ مبارک رمضان آن سال انجام شده که در شب و روز آن نیزاختلاف دارند،که برخى هفده رمضان و برخى هیجدهم و جمعى نیز تاریخ آنرا بیست و چهارم آن ماه دانسته‏ اند،و البته در پاره‏اى از روایات شیعه نیز بعثت حضرت محمد(ص)درماه رمضان ذکر شده مانند روایت عیون الاخبار صدوق(ره)که‏ متن آن اینگونه است که:

وقتى شخصى به نام فضل از امام رضا علیه السلام مى‏ پرسدکه چرا روزه فقط در ماه مبارک رمضان فرض شد و در سایرماهها فرض نشد؟امام علیه السلام در پاسخ او فرمود:

«لان شهر رمضان هو الشهر الذى انزل الله تعالى فیه القرآن...» تا آنجا که میفرماید:«...و فیه نبى محمد صلى الله علیه و آله‏»-یعنى بدان جهت که ماه رمضان همان ماهى است که خداى‏ تعالى قرآن را در آن نازل فرمود...و همان ماهى است که‏ محمد(ص)در آن به نبوت برانگیخته شد..که چون مخالف با روایات دیگر شیعه در اینباره بوده است، مرحوم مجلسى احتمال تقیه در آن داده،و یا فرموده که باید حمل بر برخى‏ معانى دیگرى جز معناى بعثت اصطلاحى شود،زیراتاریخ بیست و هفتم ماه رجب بنظر آن مرحوم نزد علماى امامیه‏ مورد اتفاق و اجماع بوده و گفته است .

و اما نزد محدثین و علماى اهل سنت همانگونه که گفته شدمشهور همان ماه رمضان است، اگر چه در شب و روز آن‏ اختلاف دارند،و  در برابر آن نیز برخى از ایشان دوازدهم ماه ‏ربیع الاول و یا دهم آن ماه،و برخى نیز مانند شیعه‏ بیست و هفتم رجب را تاریخ بعثت دانسته‏ اند.  و بدین ترتیب‏ اقوال درباره تاریخ ولادت آنحضرت بدین شرح است:

1-بیست و هفتم ماه رجب و این قول مشهور و یا مورد اتفاق‏علماى شیعه و برخى از اهل سنت است.

2-ماه رمضان(17 یا 18 یا 24 آن ماه)و این قول نیز مشهور نزدعامه و اهل سنت است.

3-ماه ربیع الاول(دهم و یا دوازدهم آن ماه)و این قول نیز ازبرخى از اهل سنت نقل شده.

و اما مدرک این اقوال:مدرک شیعیان در این تاریخ یعنى 27 رجب،روایاتى است‏ که از اهل بیت عصمت و طهارت رسیده مانند روایاتى که در کتاب شریف کافى از امام صادق علیه السلام و فرزند بزرگوارش‏ حضرت موسى بن جعفر علیه السلام روایت‏ شده، و نیز روایتى که‏ در امالى شیخ(ره)از امام صادق علیه السلام نقل شده استو از آنجا که‏ «اهل البیت ادرى بما فى البیت‏»گفتار این‏ بزرگواران براى ما معتبرتر از امثال عبید بن عمیر و دیگران است.

و اما اهل سنت که عموما ماه رمضان را تاریخ بعثت‏ دانسته‏ اند مدرک آنها در این گفتار اجتهادى است که از چند نظرمخدوش و مورد مناقشه است،و آن اجتهاد این است که فکرکرده‏  اند بعثت نبی اکرم توام با نزول قرآن بوده،و نزول قرآن نیزطبق آیه کریمه:شهر رمضان الذى انزل فیه القرآن در ماه‏ مبارک رمضان انجام شده،و با این دو مقدمه نتیجه‏ گیرى کرده‏ و گفته ‏اند:بعثت حضرت محمد (ص) در ماه رمضان بوده است،در صورتیکه‏ هر دو مقدمه و نتیجه‏ گیرى مورد خدشه است زیرا:

اولا-این گونه آیات که با لفظ‏«انزال‏»آمده بگفته اهل‏ تفسیر و لغت مربوط به نزول دفعى قرآن کریم است-چنانچه مقتضاى لغوى آن نیز همین است-نه نزول تدریجى آن،و دراینکه نزول دفعى آن به چه صورتى بوده و معناى آن چیست.

اقوال بسیارى وجود دارد که نقل و تحقیق در اینباره از بحث‏ تاریخى ما خارج است. و قول مشهور آن است که ربطى به‏ مسئله بعثت رسول خدا(ص)که بگفته خود آنها بیشتر از چند آیه‏ معدود بر پیغمبر اکرم نازل نشد ندارد،و مربوط است‏ به نزول‏ دفعى قرآن بر بیت المعمور و یا آسمان دنیا،چنانچه سیوطى ودیگران در ضمن چند حدیث در کتاب در المنثور و اتقان از ابن‏ عباس نقل کرده‏اندو عبارت یکى از آن روایات که سیوطى‏ آنرا در در المنثور در ذیل همین آیه از ابن عباس روایت کرده‏ اینگونه است که گفته است:

«شهر رمضان و اللیلة المبارکة و لیلة القدر فان لیلة القدر هى‏ اللیلة المبارکة و هى فى رمضان،نزل القرآن جملة واحدة من‏ الذکر الى البیت المعمور،و هو موقع النجوم فى السماء الدنیا،حیث وقع القرآن،ثم نزل على محمد(ص)بعد ذلک‏فى الامر و النهى و فى الحروب رسلا رسلا»  .

یعنى ماه رمضان و شب مبارک و شب قدر که شب قدرهمان شب مبارک است که در ماه رمضان است و قرآن در آن شب یکجا از مقام ذکر به بیت المعمور یعنى محل وقوع‏ ستارگان در آسمان دنیا نازل شد و سپس تدریجا پس از آن‏ در مورد امر و نهى و جنگ ها بر محمد(ص)فرود آمد،و به این مضمون حدود ده روایت از او نقل شده است .

و متن روایت دیگرى که از طریق ضحاک از ابن عباس‏ روایت کرده چنین است:

«نزل القرآن جملة واحده من عند الله من اللوح المحفوظ الى‏السفرة الکرام الکاتبین فى السماء الدنیا فنجمه السفرة على‏ جبرئیل عشرین لیلة،و نجمه جبرئیل على النبى عشرین‏ سنة‏ »  .

یعنى قرآن یکجا از نزد خداى تعالى از لوح محفوظ به‏ سفیران(فرشتگان)گرامى و نویسندگان آن در آسمان دنیانازل گردید و آن سفیران در بیست‏ شب تدریجا آنرا برجبرئیل نازل کردند،و جبرئیل نیز در بیست‏ سال آنرا بررسول خدا نازل کرد.

این درباره اصل نزول قرآن در ماه مبارک رمضان و شب قدر.

و ثانیا-در مورد قسمت دوم استدلال ایشان که نزول قرآن راتوام با بعثت رسول خدا(ص)دانسته ‏اند.آن نیز مخالف با گفتار خودشان بوده و مخدوش است،زیرا عموم مورخین و محدثین اهل‏ سنت معتقدند که نبوت و بعثت رسول خدا در آغاز بصورت رؤیا ودر عالم خواب بوده و پس از گذشت مدتها که برخى آنرا شش‏ ماه و برخى سه سال و برخى کمتر و بیشتر دانسته‏ اند در عالم‏ بیدارى به آن حضرت وحى شد و جبرئیل بر آن بزرگوار نازل گردیدو قرآن را آورد.

و این جزء نخستین حدیث هاى صحیح بخارى است که ازعایشه نقل کرده که گوید:

اول ما بدى‏ء به رسول الله(ص)من الوحى الرؤیا الصادقه‏فى النوم و کان لا یرى رویا الا جاءت مثل فلق الصبح،ثم‏حبب الیه الخلاء فکان یخلو بغار حراء ...

و البته ما در آینده روى این حدیث و ترجمه آن مشروح بحث‏ خواهیم کرد،و این مطلب را تذکر خواهیم داد که در این حدیث‏ جاى سئوال هست که آیا عایشه این حدیث را از چه کسى‏ نقل کرده و آیا گوینده حدیث رسولخدا(ص)بوده یا دیگرى،زیرا خود عایشه که در هنگام نبوت رسولخدا(ص)هنوز بدنیانیامده بود و قاعدتا این روایت را از دیگرى نقل کرده است،ولى در اینجا از او نام نبرده...!

مگر اینکه بگویند:این اجتهاد و نظریه خود ایشان بوده که‏ در اینباره اظهار کرده‏ اند که در اینصورت این روایت‏ خود عایشه ‏است و نظریه او است که در اینباره اظهار داشته و از باب حجیت‏ روایت‏ خارج شده و مانند نظرات دیگر میشود که لابد برامثال بخارى که کتاب خود را با امثال آن افتتاح و آغاز کرده‏ حجیت داشته...و بهر صورت پاسخ این سئوال را باید آنهابدهند!

ولى این مطلب بخوبى از این حدیث معلوم میشود که میان‏ نزول وحى بر رسول خدا و نزول قرآن فاصله زیادى وجود داشته وتوام با یکدیگر نبوده و در نهایه ابن اثیر در ماده‏«جزء»در ذیل‏ حدیث‏«الرؤیا الصالحة جزء من سبعین جزء من النبوة‏»   آمده است که گوید:

«و کان فى اول الامر یرى الوحى فى المنام و دام کذلک نصف‏سنة،ثم راى الملک فى الیقظة‏»^، و نظیر این گفتار را سیوطى در کتاب اتقان ذکر کرده.

و بلکه برخى از ایشان فاصله میان بعثت رسولخدا(ص)ونزول قرآن را چنانچه گفتیم سه سال دانسته و به این مطلب‏ تصریح کرده‏ اند،که یکى از آنها روایت زیر است که ابن کثیرآنرا صحیح و معتبر دانسته و آن روایت امام احمد بن حنبل است‏ که بسند خود از شعبى روایت کرده که گوید: «ان رسول الله(ص)نزلت علیه النبوة و هو ابن اربعین سنة،فقرن بنبوته اسرافیل ثلاث سنین،فکان یعلمه الکلمة و الشى‏ءو لم ینزل القرآن،فلما مضت ثلاث سنین قرن بنبوته جبرئیل،فنزل القرآن على لسانه عشرین سنة،عشرا بمکة و عشرابالمدینة،فمات و هو ابن ثلاث و ستین سنة‏».

و نظیر همین گفتار از دیگران نیز نقل شده.

و البته ما اکنون در مقام بحث کیفیت نزول قرآن کریم ونزول دفعى و تدریجى و تاریخ نزول و بحثهاى دیگرى که مربوطبه نزول قرآن است نیستیم،و اساسا آن بحثها از بحث تاریخى ماخارج است،و مرحوم علامه طباطبائى و دیگران در اینباره‏ تحقیق و قلم فرسائى کرده‏ اند که میتوانید به کتاب المیزان وکتابهاى دیگر مراجعه نمائیدو تنها در صدد پاسخگوئى به این استدلال بودیم که بعثت رسولخدا(ص)مقارن با نزول قرآن نبوده‏ و از این راه نمیتوان تاریخ بعثت رسولخدا(ص)را بدست آورد .

منابع ومستندات ذیل مطلب ذکر شده بود که علاقمندان می توانند مراجعه نمایند .

 * اللهم رب شهررمضان، الذی انزلت فیه القرآن، وافترضت علی عبادک فیه الصیام *

دین مبین اسلام به‌رغم واجب کردن روزه بر همه مسلمانان مکلف، بیماران و افراد ناتوان را مستثنی کرده است، وبه همان میزان که روزه‌داری افراد مکلف در این ماه نشانه عبودیت وبندگی دردرگاه الهی است، اصراربه روزه‌داری در افرادی که به دلیل بیماری یا سایر معذورات شرعی از روزه‌گرفتن معاف هستند، می تواند نوعی مخالفت با دستورات الهی محسوب گردد.  

راه‌های مختلف مصرف داروها در زمان روزه‌داری :   

1- بیمارانی که با یکبار مصرف داروها در روز علایم بیماری آنها کنترل می‌شود، برای ادامه مصرف داروهای خود در زمان روزه‌داری با مشکل خاصی روبه‌رو نیستند .  

البته در این موارد نیز باید توجه داشت که مصرف بعضی از داروها در سحر یا افطار ممکن است تاثیرات درمانی متفاوتی ایجاد کند، برای مثال داروهایی مانند انالاپریل، پروپرانولول و دیگوگسین در صورتی که صبح‌ها مصرف شوند، اثربخشی بهتری دارند، به همین دلیل مصرف این داروها در سحرهای ماه رمضان ارجح است .

 داروهایی مانند کورتیکواستروییدها (خوراکی و استنشاقی)، H بلوکرها و دیلتیازم در بعدازظهرها اثربخشی بهتری دارند و بهتر است بعد از افطاری مصرف شوند . 

 2- بیمارانی که روزی دو بار مجبور به مصرف داروها هستند نیز ممکن است در صورت تایید پزشک معالج خود قادر باشند داروهای خود را در فاصله بین افطار تا سحر مصرف کنند، این مورد برای بیمارانی که مجبور به مصرف داروها با دفعات بیشتر هستند، تقریبا ناممکن است و این افراد بهتر است از روزه‌داری صرف‌نظر کنند.  

در موارد خاص ممکن است پزشک معالج قادر باشد با جایگزینی داروهای بیماران، امکان روزه‌داری را برای این گروه از بیماران نیز فراهم کند،که در این موارد می‌توان از اشکال دارویی غیرخوراکی، خوراکی طولانی اثرو در مواردی از داروهای مشابه در یک گروه درمانی که نیمه‌عمر طولانی‌تری دارند و در نتیجه امکان مصرف یکبار در روز را فراهم می‌کنند برای بیمار استفاده کرد .

 تداخلات دارو و غذا:

 با توجه به کوتاه بودن فاصله افطاروسحرایام ماه مبارک رمضان در تابستان، و پر بودن معده به دلیل مصرف چند وعده غذا در فواصل زمانی کوتاه بین افطار و سحر، امکان بروز تداخلات بین غذا و داروها افزایش می‌یابد، به همین دلیل باید مراقب این نوع تداخلات به‌خصوص درمورد بعضی از داروهای مهم بود، مانند لووتیروکسین، دیگوگسین، وراپامیل، پروپرانولول، والپروات سدیم، لیتیوم، تیوفیلین، لوراتادین، کاربامازپین و دیازپام که در صورت مصرف توأم با غذا تغییر کرده و ممکن است باعث بروز تغییراتی در اثرات درمانی آنها شود . 

گروه‌های خاص:

 اگرچه مطالعات زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد روزه‌داری مشکل چندانی برای بیماران خاص، در صورتی که علایم بالینی آنها تحت‌کنترل باشد مانند بیماران دیابتی، پرفشاری خون و حتی بیمارانی که پیوند عضو داشته‌اند ایجاد نمی‌کند، اما باید توجه داشته باشیم که روزه‌داری بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند اختلالات سیستم عصبی مرکزی و ازجمله صرع، بیماران مبتلا به اختلالات غدد داخلی و نارسایی قلبی- عروقی و حتی بیماران مبتلا به بیماری‌های عفونی که نیاز به مصرف منظم داروهای ضدمیکروبی خوراکی دارند، ممکن است عواقبی را برای آنها دربرداشته باشد. 

بیماران دیابتی در صورتی که علایم بیماری آنها تحت‌کنترل باشد و به توان فواصل مصرف داروهای آنها را با زمان بین افطار تا سحر منطبق کرد، ممکن است منعی برای روزه‌داری نداشته باشند. 

 بهتر است که در صورت تمایل به اهدای خون، هنگام سحر از غذا و مایعات به اندازه کافی استفاده شود و در همان ساعات اولیه روز اهدای خون صورت بگیرد یا بعد از افطار مشروط به این‌که افطار سبکی میل کرده باشند، به اهدای خون مبادرت ورزند. 

داروهایی که استفاده از آنها روزه را باطل نمی‌کند :

آنچه بیشتر مورد توافق علماء و مراجع عظام است، این است که روزه در صورت استفاده از داروهای زیر باطل نمی‌شود: 

- استفاده از قطره‌های چشم، گوش و بینی

- تمام داروهایی که از طریق پوست جذب بدن می‌شوند یا به صورت موضعی اثر می‌کنند، مثل کرم‌ها، پمادها و پلاسترها و مشمع‌های دارویی

- استعمال انواع شیاف‌ها و پمادهای مقعدی یا واژینال(آلت تناسلی خانم ها) .

- تزریقات زیرپوستی، عضلانی، مفصلی و حتی داخل رگی به استثنای تزریق محلول‌های غذایی و نیز داروهای تقویتی که موجب ابطال روزه‌داری می‌شوند (نظر شرعی مراجع تقلید درمورد داروهای تزریقی داخل رگی متفاوت است) . 

- گاز اکسیژن که به صورت استنشاقی مصرف می‌شود .

- مصرف انواع دهان‌شویه‌ها، ومحلولهای قرقره‌ شونده یا اسپری‌های دهانی مثل داروهای آسم، به شرط آن‌که چیزی به درون معده فرو برده نشود (در این موارد نظر شرعی مراجع تقلید متفاوت است) .

- قرص‌های زیرزبانی مانند نیتروگلیسیرین (درمورد این داروها نیز نظرات شرعی مراجع تقلید متفاوت است)  .

 بیمارانی که در بیمارستان یا سایر مراکز درمانی، خون به آنها تزریق می‌شود، نمی‌توانند روزه بگیرند، این عزیزان می‌توانند در روزهایی که خون دریافت نمی‌کنند، آن هم طبق نظر پزشک معالج اقدام به روزه‌داری نمایند . 

درخاتمه حلول ماه مبارک رمضان که یکی ازبزرگترین عوامل ارتقاء سلامت جسمی، روانی وروحی جامعه اسلامی می باشد(البته درصورت رعایت شرایط روزه، نه صرف بستن دهان) را به دوستان تبریک عرض می نمایم  .

 باتلخیص وتغییرازمطلب دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران- معاونت غذا و دارو