نقدی بر وجود دختری به نام «رقیه بنت الحسین(ع)» (1)

متأسفانه یا خوشبختانه، نمی دانم!؛ ولی آغاز این نوشته های ما، همزمان شد با جریان اظهار نظر آیت الله خوشوقت درباره ی عدم وجود دختری به نام رقیه بنت الحسین(ع)؛ از طرفی هجمه ها و اعتراضات شدید بر علیه ایشان و... چه از طرف بعضی بزرگان و مراجع؛ چه از طرف افراطیون از مداحان و متظاهران و کاسبکاران دین و مذهب و...

با توجه به این وضعیت پیش آمده، سؤالی هم برای امثال بنده پیش می آید که؛ اصلاً چنین امور و مباحث و امثال آن، که در حال حاضر متأسفانه ذکر آن هم خالی از خطر نیست، چه ربطی به مباحث و موضوعات فقهی و اعتقادی دارد که مراجع وارد گود شوند و درسها تعطیل کنند؟! یا فلان مرجع درس خارج خود را نیمه تعطیل کرده و شروع به روضه خوانی حضرت رقیه کند؟ یا آن یکی، آقای خوشوقت را ممنوع الورود کند به مدرس درس و... این مسأله تاریخی است؛ متخصصین تاریخ باید کنکاش کرده و پاسخ دهند! البته هر شخصی، به خصوص مراجع حق اظهار نظر خود را دارند و نظرات آنان در نوع خود محترم است؛ اما: نظرشان حکم فقهی نیست که بشود به آنها استناد کرد و دیگران را تکفیر و توهین کرد. نظر و اعتقادشان برای خودشان محترم است و بس! متخصصین این امر مورخین هستند. از جمله کسانی که در این باره اظهار نظر کرده اند:

آیت الله شهید مطهری در این باره می فرماید:

حادثه عاشوراى امام حسین از حوادثى است که تحریف در آن زیاد راه یافته، هم از لحاظ لفظ و صورت و هم از لحاظ معنى. از لحاظ لفظ و ظاهر به جهت اینکه اینقدر حشو و زواید و بندوبیل به آن بسته اند که در هیچ جا دیده نمى شود، از عروسى قاسم و وجود لیلى و دعاى او در کربلا و قصه فاطمه صغرى و مرغ پیام رسان گرفته تا داستان زعفر جنّى و امثال اینها؛ و قضیه را بکلى به صورت خرافه و افسانه و موهوم درآورده؛ درصورتى که یک حادثه تاریخى است و همه متون معتبر تاریخى آن را ضبط کرده‏اند و اینهمه بندوبیل ندارد.

قصه ها از آمدن حضرت زهرا در شب یازدهم و آمدن حضرت رسول(ص)؛ و از طفل امام حسین به نام «رقیه» که در شام مرده و بعد برایش ضریح ساخته اند و اخیراً به هم بافته اند و حتى جمله معروف «اسقونى شربة من الماء فقد تفتّت کبدى من الظماء» هنوز در یک مقتل صحیح دیده نشده است.

و اما تحریف معنوى این حادثه که بالاتر است: هدف این حادثه و هدف دستور عزادارى امام حسین بکلى از بین رفته. براى مرثیه خوانها حالت حرفه و کسب پیدا کرده و براى بعضى مردم جنبه سرگرمى و تئاتر و تفریح و براى بعضى دیگر صرفاً جنبه کارگشایى دارد، [براى‏] بعضى هم حالت یک عادت و رقابت بر سر آن دارد، براى بعضى وسیله استفاده هاى اجتماعى و سیاسى است.

هم فلسفه و روح قیام سیدالشهدا تحریف شده و به جاى اینکه مقصد و روح نهضت آن حضرت را از کلمات خودش به دست آورند، آن را کفاره گناهان امت فرض کرده اند نظیر آنچه مسیحیان درباره مسیح گفته اند، و هم فلسفه عزادارى که زنده نگه داشتن مکتب حسینى است دچار تحریف شده است و اساساً براى حسین، این مردم مکتب و مقصدى نمى شناسند.

به هر صورت تحریف مطلقاً زشت است و خیانت است. چیزى که هست گاهى خیانت به فرد است؛ مثل: تحریف در یک شعر، و گاهى خیانت به اجتماع است؛ مثل: تحریف در تاریخ یک قوم، گاهى تحریف در امور عادى است و گاهى در اسناد است. سند نیز گاهى از قبیل اسناد معاملات و ازدواجها و گاهى از قبیل قرارداد و عهدنامه هاى مهم است؛ اما: از همه خطرناکتر، تحریف در اسناد اخلاقى و معنوى است، یعنى تحریف در گفتارها یا کردارهایى است که براى میلیونها نفر سندهایى است که براى میلیونها نفر سند و حجت است؛ مثل: تحریف در گفتار یا سیرت پیغمبر یا امام معصوم، و از این قبیل است تحریف معنوى حادثه سیدالشهدا. و لهذا کذب بر پیغمبر و امام بزرگتر و مبطل روزه است. تحریف این حادثه نظیر تحریف در یک آیه قرآن است. (یادداشت ها، ج 2، ص 80 و 81)

آیت الله عزیزالله خوشوقت (پدر عروس مقام معظم رهبری)، از اساتید حوزه، به ویژه اخلاق اسلامی نیز در یک جلسه ی سخنرانی و پرسش و پاسخ مذهبی که از شبکه یک سیمای ج.ا.ا نیز پخش شد؛ وجود دختری به نام «رقیه» برای امام حسین(ع) را انکار کرد. او در این جلسه در پاسخ به پرسش یکی از شاگردان خود که پرسید: آیا حضرت رقیه دختر امام حسین است یا خیر؟ پاسخ داد: ایشان [رقیه] دختر یکی از شهدای کربلا است. و آنچه در تاریخ های معتبر نوشته اند، دختری به نام رقیه وجود نداد.

پرسش کننده می پرسد: اصلاً رقیه ای وجود داشته؟ آقای خوشوقت پاسخ می دهد: بله، در تاریخ وجود داشته در شام هم بوده اما اصلا دختر امام حسین نبوده است.

دکتر محمد مهدی جعفری، نویسنده، مترجم و استاد دانشگاه؛ یکی از چهره های مطرح در حوزه پژوهشگری متون دینی درباره تحریف ها و دروغ پردازی های مربوط به قیام امام حسین و روز عاشورا معتقد است: منابع تحریف آمیز درباره عاشورا زیاد است؛ از جمله: مقتل ابی مخنف که قدیمی ترین مقتل بوده و بسیار مشهور؛ اما: سرشار از تحریف است.

این استاد تاریخ اسلام درباره متفاوت بودن تحقیقات محققان برجسته درباره حضرت رقیه گفت: بعضی از بزرگان فقط بر اساس روایات نظر داده و می گویند؛ روایات و سند درباره حضرت رقیه وجود دارد که چنین دختری از امام حسین با همین سن و شکل بوده و به شهادت رسیده است؛ اما: محققان و مورخان به نام دیگری؛ همچون: شهید مطهری بر اساس اسناد و مدارک معتبر تاریخی تحلیل کرده و می گویند: درست است که روایاتی در این زمینه وجود دارد؛ اما: با تحلیل تاریخی هماهنگ نیست و نمی تواند واقعیت داشته باشد.

حجت الاسلام والمسلمین رسول جعفریان، پژوهشگر و مورخ بر جسته ی تاریخ اسلام هم از دیگر صاحب نظرانی است که وجود چنین دختری را برای امام حسین(ع) منکر شده اند.

ادامه دارد