رابطه ی ساختار سیاسی و توسعه 

اکثر مردم دنیا نظام سیاسی دموکراتیک را منشأ و مهبط رشد و توسعه و اصلاح می دانند، اما الزاماً چنین نیست. کشورهایی مانند اسپانیا، فنلاند، نگلستان، ژاپن و... بر اساس نظام شاهی و امپراطوری اداره می شوند و چیزی هم از کشورهای دموکراتیک کم ندارند. از سوی دیگر بسیارند کشورهایی که ادعای دموکراسی دارند، اما بویی از آن استشمام نکرده اند و هیچ بذر رشد و توسعه ای در آن ها نروییده است.

به نظر می رسد هر ساختار سیاسی که ویژگی های زیر در آن متجلی شود – چه دموکراتیک باشد یا نباشد - راه صلاح و اصلاح و توسعه را خواهد پیمود:

1- فرهنگ اقتدارگرایی از میان مردم و مسئولان رخت بربندد: در جامعه ای که مسئول برای مردم، راننده برای مسافران، نانوا برای مشتریان، مبصر برای دانش آموزان، کارمند برای ارباب رجوع، ناشر برای نویسندگان و... سالار است و با افتخار ژست دیکتاتور مئابانه به خود می گیرد و در جامعه ای که اقتدارگرایی در تمام رگ و پی آن ریشه دوانیده باشد، فساد و اقتدارگرایی مسئولان و عقب ماندن آن کشور از کاروان توسعه دور از انتظار نیست.

2- قانون فصل الخطاب باشد و هیچ شخص و ارگانی به خود اجازه ندهد فراتر از قانون قدمی بردارد یا قانون را به نفع خود و یا در توجیه رفتارهای فراقانونی تفسیر کند.

3- تعامل بین مردم، مسئولان و کشورهای خارجی در یک ساختار محکم و منظم حقوقی تعریف شود؛ به شکلی که:

* همه ی سخنان و رفتارهای مسئولان در چهارچوب این ساختار قرار بگیرد. 

** مسئولانی که پست و مسئولیتی می پذیرند، بدون استثناء بدانند در کجای این ساختار قرار دارند، حیطه ی اختیارات شان چقدر است و باید به چه نهادی پاسخگو باشند.

*** نهادهای نظارتی تعریف شده، مستقل و کارآمد باشند.

4- «فرد» جای خود را به «نهاد» بدهد. نهادسازی و تصمیم گیری جمعی در قالب نهادهای تعریف شده ی قانونی می تواند دست سلایق فردی را کوتاه و به اجماع سازی نهادینه شده بر اساس قانون منتهی شود.

بنابراین:

یک- ساختار سیاسی هر کشور بستر تمام رفتارهای فردی و اجتماعی است. 

دو- ساختن کشور و بسترسازی برای توسعه ی پایدار، به ساختار سیاسی مناسب و کارآمد نیازمند است.

سه- در صورت آلوده شدن یک یا چند جزء از اجزای ساختار کلی به فساد و بحران فراگیر، باید به سراغ ساختار سیاسی رفت.

????بی شک وضعیت هرکشور آینه ی تمام نمای وضعیت ساختار سیاسی و نظام فکری حاکمان آن است. ????

(15 اردیبهشت 98)