در رستاخیز زندگی به چه شکلی است؟

به صورت جمعی است یا اجتماعی و یا انفرادی؟

در توضیح مفهوم «اجتماع» آمده است: زندگی که با اختیار و خواست قلبی و نیاز دوطرفه باشد و مردمان از هر نوع، کنار هم با سازگاری زندگی کنند و به نوعی نیازمند همند، اما زندگی جمعی صرفاً گردآمدن و گرد آوردن انسانها در یک جا می­ باشد که ممکن است به دلخواه و از روی میل باطنی هم نباشد. حال با این توضیح این سؤال پیش می­ آید که زندگی در قیامت به صورت اجتماعی است، یا جمعی یا انفرادی؟

حضرت آیت‌الله جوادی آملی در درس تفسیر به این موضوع پرداخته و در صدد تشریح و پاسخ به این پرسش برآمده و فرموده­اند:

«همه مردم در قیامت تنها هستند؛ لذا زندگی در آنجا جمعی است نه اجتماعی. مانند صحنه حج که همه هستند و همه دور هم هستند، اما کسی کس دیگری را نمی‌شناسد و زندگی اجتماعی نیست که بتوانند مشکلات یکدیگر را با تعامل حل کنند و به هم کمک کنند.»

حضرت آیت­ الله جوادی آملی در تفسیر آیات 36 تا 57 سوره مبارکه صافات بیان کرد: «بعد از اینکه خداوند در آیات قبلی عصاره‌ای از توحید را بیان کرد در این آیات به صورت مبسوط به جریان قیامت و معاد می‌پردازد. زندگی مردم در قیامت جمعی است نه اجتماعی؛ چون همه افراد آنجا تنها هستند «وَکُلُّهُمْ آتِیهِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فَرْدًا؛ و روز قیامت همه آنان تنها و تهیدست به حضور او مى‌آیند» این مانند مکان عمومی است مانند صحنه حج که همه هستند و همه دور هم هستند، اما کسی کس دیگری را نمی‌شناسد و زندگی اجتماعی نیست که بتوانند مشکلات یکدیگر را با تعامل حل کنند و به هم کمک کنند.

وی ادامه داد: طبق آنچه در سوره مبارکه یاسین گذشت بعد از بخشی از سوال و جواب دستور می‌رسد که صف مجرمین از صف پرهیزکاران جدا شود. آنهایی که مجرم هستند می‌برند به سمت جهنم و راه مومنین و پرهیزکاران به سمت بهشت می‌رود. تا قبل از جدایی جمع بودند اما بعد از آن دیگر مجرمین و مومنین جمع نیستند و از هم جدا می‌شوند.