سلام و صد درود!
چنان که خود گفته ايد ، اهرام مصر يکي از نمودهاي تمدني بشر در عصر فراعنه است. بنا بر اين نميتوان استبداد فکري و سياسي و حکومتي را مانع پيشرفتها در ساير عرصه هاي تمدني و مدني و اجتماعي و اقتصادي دانست. نگاهي به حکومتها با رويکردهاي مختلف و آئينهاي متفاوت گويا و مصدِّق اين مسأله است.
به نظر ميرسد ديکتاتوري مصلح که بيشتر توسط ماهاتير محمد در مالزي اجرا شد و نتيجه هم داد ، توسط بسيار کسان و به زبانهاي گونه گون اجرا شده است و ما شاهد تمدنهاي عظيم بشري توسط همين مستبدين فردي و سياسي و حکومتي بوده ايم. تمدن طلائي در دوره عباسيان ، تمدن اخير عهد صفوي و تمدن اسلامي در دوره هاي مقارن در برخي کشورها که جملگي داعيه اسلام را دارند اما به زعم ما ديکتاتور مسلک هستند ، اين نکته پيش گفته را تأييد ميکند و چه بسا رمز و راز خلق تمدنهاي عالي بشري همين جلوگيريها از افاضات به ظاهر بشردوستانه باشد که جز زحمت و دردسر و عقب افتادگي نتيجه اي ندارد. البته: مگر آن که مانند دکتر شريعتي براي انسان بما هو انسان آن قدر ارزش قائل باشيم که ناديده گرفتن کرامت او را به هيچ عنوان برنتابيم. که اين هم عظمتي نظير اميرمؤمنان و گاندي و نلسون ماندلا ميخواهد که در هيچ شرايطي دست از راه درستي که تشخيص داده اند برندارند نه آن که با تغيير جهت باد و بر اساس نفس و هواي نفس ، جهتگيري و رويکردها تغيير يابد.